Het VN-Kinderrechtenverdrag, of Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) is op 20 november 1989 geratificeerd. Het is dus inmiddels 30 jaar geleden dat de lidstaten van de Verenigde Naties (VN) dit verdrag officieel hebben goedgekeurd. Nederland heeft het verdrag in 1990 ondertekend en in 1995 ook geratificeerd. Daarmee is Nederland ook echt verplicht zich aan het verdrag te houden.
Iedere vijf jaar moet Nederland, net als de andere VN-lidstaten, verantwoording afleggen of de kinderrechten in ons land worden nageleefd. Deze verantwoording moet worden afgelegd aan het Comité voor de Rechten van het Kind, ook wel het Kinderrechtencomité genoemd. Dit comité is door de VN ingesteld toen het VN-Kinderrechtenverdrag in werking trad. Het houdt toezicht op de naleving van het verdrag.
Tijdens een zitting in april 2021 wordt de Nederlandse regering door dit comité ondervraagd over de naleving van de kinderrechten in Nederland. Deze zitting vindt plaats in Genève. Het is voor Nederland de vijfde keer dat deze ondervraging plaatsvindt.
Voorafgaand aan deze zitting wordt List of Issues Prior to Reporting procedure (LOIPR) opgesteld waarover de Nederlandse regering verslag moet uitbrengen. Op basis van deze en andere rapportages wordt de Nederlandse regering in Genève ondervraagd.
Om tot een LOIPR te komen worden verschillende overlegrondes gestart waarin de kinderrechtensituatie in Nederland aan de orde komt. Het rapportageproces start met een openbare lijst met onderwerpen die het VN-Kinderrechtencomité vaststelt en waarover de Nederlandse staat verantwoording moet afleggen. Op deze lijst kunnen verschillende organisaties en personen hun inbreng leveren, zoals de niet-gouvernementele organisaties (ngo’s), de Kinderombudsman, de Nationaal Rapporteur Mensenhandel, het College van de Rechten van de Mens en jongeren. Hun inbreng is gebaseerd op hun visie over de kinderrechtensituatie in Nederland. Zij melden de onderwerpen waarover zij zich zorgen maken.
Ngo’s zijn organisaties die onafhankelijk van de overheid opereren. Zij zijn meestal gericht op het behartigen van maatschappelijke belangen, in dit geval dus de kinderrechten. Ook het Kenniscentrum voor Makkelijk Lerenden (KML) is zo’n organisatie. Voor Nederland wordt de ngo-rapportage gecoördineerd door het Kinderrechtencollectief. Zij doen dit voor de vijfde keer. 
KML heeft dit jaar voor het eerst ook haar zorgpunten aangeleverd tijdens de overlegrondes van de ngo’s. Het resultaat hiervan is, dat in de inbreng van het Kinderrechtencollectief op de LOIPR ook zorgpunten met betrekking tot (zeer) makkelijk lerenden of (hoog)begaafden zijn opgenomen.
Begin oktober 2019 heeft het VN-Kinderrechtencomité tijdens de 84e sessie een uiteindelijke LOIPR voor Nederland opgesteld. Deze LOIPR is gebaseerd op alle informatie die is aangeleverd door de hiervoor genoemde organisaties. Tot vreugde van KML zijn hierin de zorgpunten over (zeer) makkelijk lerenden of (hoog)begaafden overgenomen, en wel onder Rights under the Convention and its Optional Protocols H 25 op p. 7 en Statistical information and data I 48 op p. 11.
De Nederlandse overheid brengt in 2020 schriftelijk verslag uit over de kinderrechtensituatie op basis van de LOIPR voor Nederland. De ngo’s, onder leiding van het Kinderrechtencollectief, reageren in een rapportage op dit verslag van de overheid. Dit rapport wordt de schaduwrapportage genoemd.
Na ontvangst van deze rapportages, ondervraagt het VN- Kinderrechtencomité de Nederlandse regering in de zitting in april 2021. Daarna formuleert het comité per onderwerp een serie aanbevelingen om de kinderrechtensituatie in Nederland te verbeteren. Deze zogenoemde Concluding Observations and Recommendations verschijnen waarschijnlijk in 2021.
De aanbevelingen van het VN- Kinderrechtencomité vormen een richtlijn voor de Nederlandse overheid om in de komende jaren verder te werken aan de volledige implementatie van het VN-Kinderrechtenverdrag in Nederland.
Wij zijn natuurlijk zeer benieuwd naar deze aanbevelingen, en nog meer naar de manier waarop de Nederlandse overheid het verdrag volledig wil implementeren. Graag leveren wij hieraan onze bijdrage.